Obniżenie przez Fitch perspektywy ratingu Polski ze „stabilnej” na „negatywną” tylko spotęgowało wątpliwości co do kierunku, w jakim rząd prowadzi państwo. Nie wiedzieć dlaczego, minister finansów Andrzej Domański wypalił właśnie, że winę za decyzję agencji ponosi prezydent Karol Nawrocki. Tymczasem Paweł Szefernaker z Kancelarii Prezydenta ostrzega, że przy obecnym poziomie zadłużenia Polska może „skończyć jak Grecja”.
Gra o wiarygodność finansową państwa staje się kolejnym polem otwartego konfliktu rządu z prezydentem. Rzecz w tym, że Karol Nawrocki urzęduje od miesiąca, a rząd rządzi od 21 miesięcy. Mniej więcej od stycznia głośno mówi się o tym, że rząd nie radzi sobie z finansami publicznymi. Teraz potwierdziła to agencja Fitch i jest obawa, że w ślad za nią pójdą kolejne.
Sygnał ostrzegawczy dla Polski
Agencja Fitch utrzymała rating Polski, ale obniżyła perspektywę z „stabilnej” na „negatywną”. W praktyce oznacza to, że w przyszłości ocena wiarygodności kredytowej Polski może zostać pogorszona. Analitycy wskazują, że konsekwencją może być osłabienie złotego i wyższe koszty obsługi długu publicznego.
Decyzja agencji ratingowej może negatywnie wpłynąć na kurs złotego, osłabiając go
– ostrzegają eksperci Credit Agricole.
Rząd: to przez prezydenta
Sytuacja finansów publicznych w Polsce w tym roku nie napawa optymizmem: rośnie deficyt, a dochody budżetu spadają. Rząd powinien być przygotowany na taki ruch ze strony międzynarodowych agencji ratingowych. Mimo to stara się robić dobrą minę do złej gry. Minister finansów Andrzej Domański nie tylko uspokaja nastroje, co w jego przypadku jest naturalne, by nie wywołać paniki na rynkach, ale jednocześnie winą za decyzję Fitch obarczył prezydenta Karola Nawrockiego.
Bardzo jasno napisano w komunikacie agencji Fitch, wskazano na weta ze strony prezydenta, wskazano na to, iż zapowiada kolejne weta do ustaw przedstawianych przez rząd, że zapowiada podwyżki, zwiększenie wydatków oraz cięcie podatków
– próbował tłumaczyć decyzje w TVN24.
Domański dodał, że dziwi go „fałszywa troska” prezydenta o stan finansów państwa. Zupełnie pomija jednak fakt, że Karol Nawrocki zgłasza projekty ustaw wpisane w agendę wyborczych obietnic Koalicji Obywatelskiej. Co więcej, są to rozwiązania, które mogłyby realnie poprawić kondycję gospodarki i poziom życia Polaków – nie poprzez kolejne świadczenia socjalne, lecz m.in. przez podniesienie kwoty wolnej od podatku czy zwiększenie progu podatkowego. Tymczasem, to rząd mierzy się ze spadającą ściągalnością podatków, bo wielu jego sympatyków poczuło się bezkarnie i znów zaczęło unikać fiskusa.
Z jednej strony mówi, że jest zaniepokojony stanem finansów publicznych, a z drugiej zgłasza projekty ustaw, które ten stan finansów publicznych istotnie by pogorszyły
– powiedział.
Czy grozi nam scenariusz grecki
Zupełnie inaczej decyzję Fitch interpretuje Paweł Szefernaker, szef Gabinetu Prezydenta RP. W Telewizji Republika ostro zaatakował rząd, zarzucając mu brak kontaktu z realnymi problemami Polaków.
Pokazują wskaźniki, które nie mają żadnego przełożenia na życie Polaków. Uciekają od historycznego zadłużenia, przymykają na to oczy. Niestety, prowadzi to wszystko do tego, że jeżeli dalej to będzie w taki sposób postępowało, to skończymy jak Grecja
– mówił.
Budżet 2026: rekordowe wydatki, gigantyczny deficyt
Na konflikt nakłada się dyskusja o projekcie ustawy budżetowej na 2026 rok. Rząd zaplanował dochody w wysokości 647 mld zł i wydatki sięgające 919 mld zł. Deficyt ma wynieść maksymalnie 272 mld zł, czyli 6,5 proc. PKB. Największe kwoty mają trafić na ochronę zdrowia (247,8 mld zł) i obronność (200 mld zł).
Te liczby budzą pytania o stabilność finansów państwa i zdolność obsługi długu. W sytuacji, gdy dług publiczny rośnie, a ratingi są pod presją, rząd – zamiast skupić się na rządzeniu – rozpoczyna raz to raz kolejne wojenki z prezydentem. Dokładnie tak, jakby nie dostrzegał zagrożeń wynikających ze stanu gospodarki.
Finanse publiczne toną!
Do sprawy w mediach społecznościowych odniósł się również były premier Mateusz Morawiecki. Przyrównał sytuację do tej z „Titanica”, gdy mimo płynięcia na lodowiec i konieczności podjęcia właściwych decyzji, zgromadzeni nadal zaklinali rzeczywistość i dobrze się bawili.
Były premier zwrócił uwagę na fakt, że przed odpowiedzialnością za finanse Polski ucieka sam premier Donald Tusk. Nie wypowiada się, uciekając w tematy zastępcze i wizerunkowe.
Andrzej Domański został kapitanem na tonącym statku finansów publicznych. Jak zła jest sytuacja najlepiej pokazuje to, że Donald Tusk zostawił swojego ministra samego na konferencji prasowej, na której ten musiał świecić oczami za bałagan i pustkę w państwowej kasie
– powiedział Morawiecki.
Robert Bagiński